Maxaa ka jira in CIA-du Xamar ku Dishay Ganacsade iyaga u shaqeynayey?

Ibraahin Xuseen Maalin oo ahaa ganacsade Soomaali ah, wuxuu ahaan jiray ninka CIA-da u jooga Muqdisho sannadihii 1990-1993. Sida ka dhex muuqata tafaasiil ay bixiyeen saraakiil horey uga soo shaqeysay CIA-da, Ibraahin gacantiisa ayuu isku dilay sannadkii 1993-kii isagoo ciyaaraya dheesha loo yaqaan Russian roulette (waa ciyaar bistooladda wareegta la geliyo xabbad, kaddibna qofku uu dhafoorka isaga qabto, isagoo ridaya bal in xabbadi ka soo boodo iyo in kale).

Hase ahaatee, toddoba sano ka hor ayay CIA-du ku tuhuntay Mike Shanklin oo ahaan jiray ku xigeenka Madaxa xafiiska CIA ee Muqdisho inuu isagu ka dambeeyey dhimashadii Ibraahin. Sababta tuhunkaa dhalisay waxay ahayd Shanklin oo guursaday gabadhii ay Ibraahin isu doonanaayeen oo u dhalatay Talyaaniga, Stefania Pace oo ahayd dhakhtarad Talyaani ah oo howlaha samafalka Soomaaliya ka shaqeyn jirtay.

Guurka uu guursaday Pace awgeed, waxa ay CIA-du albaabada ka xiratay Shanklin, waayo ma uusan u sheegin madaxdii ka sarreysay arrintaa. Sida muuqata, waxaa jira sharci CIA-da u yaalla oo ka ilaalinaya shaqaalaheeda inay guursadaan dad ajnabi ah, waayo ceyrinta Shanklin waxaa loo cuskaday inuu jebiyey xeerarka hay’adda.

Qoraaga rugcaddaagga ah, Vernon Loeb oo u qaabilsan arrimaha sirdoonka iyo milatariga Jariiradda Washington Post ayaa dhowr maqaal ka qoray qaabkii uu u dhintay Ibraahin Xuseen oo dadka la socda xaaladdiisu ay aaminsan yihiin inuu isagu is dilay. Waxa uu Loeb qoray in Ibraahin uu dhintay iyadoo CIA-du ay ku jirto howl xasaasi ah oo ay ku soo qabanayso Gen Maxamed Faarax Caydiid.

Waxay ahayd goor galab ah markii uu Ibraahin soo istaagay barxadda gurigiisa, isagoo bistoolad ay hal xabbo ku jirto madaxa ka saaray nin shaqaalihiisa ka mid ahaa, kaddibna keebka u qabtay. Laakiin xabbad kama soo boodin. Nin kale oo la socday ayuu madaxa ka saaray. Sidoo kale, xabbad kama soo bixin. Nin saddexaad ayuu sidii oo kale ku sameeyey, laakiin Ilaahey amarkii xabbad kama soo duulin. Markii afraad ayuu isagu madaxa iska saaray. Hase ahaate, markan xabbad ayaa ka soo boodday bistooladdii, waxayna fariisatay maskaxdiisa.

Stefania Pace, oo sheegtay inay mar kasta ka xumeyd sida jaceylkeedu u jecel yahay qoryaha, ayaa maqashay dhawaaqa xabadda iyadoo saaran dabaqa guriga. Waxa ay hoos u soo fiirisay meeshii xabaddu ka qaraxday. Waxa ay aragtay saaxiibkeed oo ku dhex jira waasko dhiig ah (a pool of blood).

Waxaa Ibraahin degdeg loola cararay isbitaal milatariga Mareykanku ku dhex lahaayeen Muqdisho. Shanklin waxaa laga wacay telephone-ka, waxaana loo sheegay dhaawaca Ibraahin. Wuxuu degdeg ku tagay isbitaalkii, halkaas oo uu kula kulmay nin gacanyare u ahaa Ibraahin oo shaarka uu wato uu dhiiggu ka tifqayo. Shanklin wuxuu siibay shaarkiisii, wuxuuna siiyey ninkii, isagoo ka qaatay kii dhiigga lahaa, waxaana uu yiri “dhiiggaa da’aya waa dhiiggeygii.”

Nasiib darro, dhaqtarkii madaxda ka ahaa isbitaalka milatariga Mareykanka ayaa diiday inuu daweeyo dhaawaca Ibraahin, waayo isbitaallada milatariga laguma daweyn karo qof aan ahayn muwaadin Mareykan ah. Wuxuu ku dooday dhaqtarku “halkani waa isbitaal Mareykan, ninka xabaddu madaxa uga taallana waa muwaadin Soomaali ah.”

Si looga dhaadhiciyo dhaqtarka inuu qalliin ku sameeyo Ibraahin ayaa Taliyihii xafiiska CIA-da Muqdisho, Garrett Jones waxa uu diray ku xigeenkiisii John Spinelli. Laakiin dhaqtarku wuxuu ku adkeystay go’aankiisa, taasoo keentay in Spinelli iyo nin kale oo ka socday mukhaabaraatka milatariga iyo dhaqtarkii Mareykanku uu dhex maro muran lagu sigtay in gacmaha laysula tago.

Kaddib markii uu Spinelli ugu hanjabay dhaqtarka inuu ku celin doono Mareykanka ayuu wacay Jones, waxaana uu ku yiri, “Garrett, ninkani (Ibraahin) wuxuu u muuqdaa mayd, laakiin weli waa nool yahay, mana muuqato illaa subaxnimada in qalliin lagu sameynayo.” Subaxnimadii xigtay waa uu dhintay Ibraahin iyadoon far loo nuuxin dhinaciisa, waxaana Shanklin uu geeridiisa wargeliyey Pace oo ku oyday garabkiisa. Shanklin, waxa uu sheegay inuu si xan ah u maqli jiray in Ibraahin ciyaaro Russian roulette, laakiin uusan weligii ku arag.

CIA-du wey ka xumaatay geerida Ibraahin, waayo waxay rumeysnaayeen inuu gacan weyn ka siin doono dadaalkii ay ugu jireen inay ku soo qabtaan Gen Caydiid. Wuxuu dhintay iyadoo uu jiro qorshe CIA-du ku doonayeen in Ibraahin haddiyad ahaan uu Caydiid ugu geeyo bakoorad ay ku dhex jiraan qalab lagula soconayo qofka sita meesha uu joogo.

Stefania Pace, waxa ay dib ugu noqotay Talyaaniga iyadoo dareemaysa qalbi-jab kala soo dersay geerida gacaliyaheeda. Waxa ay gocatay inay jeclayd inay shil la gasho mooto ay kexeysan jirtay markii ay dalkeeda ku noqotay. Shanklin waxaa la siiyey oggolaansho uu ku soo booqan karo Pace.

“Waxaan dareemay inaan gebi ahaanba go’doon ku jiro. Ma rabin inaan noolaado, laakiin waan ogaa inay tahay inaan noolaado. Waalidkey keligey bey i dhaleen. Waxaan u baahnaa inaan helo qof yaqaanna Soomaaliya, laakiin saaxiibadey ma aysan garanayn, sidaa awgeed waxaa ii yimid Mike oo wax wanaagsan ii sameeyey” ayay soo xusuusatay Pace.

Wax yar kaddib Shanklin iyo Pace waxa ay isku arkeen Kenya, waxaana ay billaabeen inay is jeclaadaan. Shanklin oo go’aansaday inay is guursadaan Pace, kaddibna degaan Kenya, ayaa waxaa soo food-saartay inuu kala doorto CIA iyo Pace, waxaana uu doortay Pace, isagoo ka ruqseystay shaqadii. Saraakiisha CIA-du waxay ku adkeeyeen in shaqa-ka-tegistiisu ahaato mid qarsoodi ah, taasoo macnaheedu yahay inuusan qofna u sheegi karin inuu 13 sano u soo shaqeynayey CIA-da.

Hase ahaatee, Shanklin waa jebiyey axdigaas, waxaana uu u sheegay dhowr shirkadood oo Mareykan ah oo Kenya deggan oo uu shaqo la-talinta amniga ah ka doonayey inuu u soo shaqeeyey CIA. Markii dambe isaga iyo Stefania Pace waxa ay go’aansadeen inay wada degaan Fairfax, Virginia.

Waxa uu dabadeed Shanklin aaday xafiiska CIA-da, si uu u helo shaqo qandaraasle ammaanka iyo tababarrada. Kumannaan shaqaale hore oo CIA-da ah ayaa habka noocaas ah ku shaqeeya, waxayna helaan kaarka cagaaran oo awood u siinaya inay hay’adda xiriir dhow la sii lahaadaan. Si uu kaarkaas u helo, Shanklin wuxuu u baahnaa in baaritaan adag la mariyo.

Saxiibalay lasoco Qabta ku xigta ee sheekadan insha alaah.

Mubarak Ashki.